….Mẹ tôi không có yếm đào
Nón mê thay nón quai thao đội đầu…
(Ngồi buồn nhớ mẹ ta xưa _ Nguyễn Duy)
Bất chợt đọc hai câu thơ của Nguyễn Duy, lòng con lại nhớ tới Má. Đã từ lâu con muốn làm một điều gì đó dành cho Má nhưng con cứ lần lữa mãi, con để năm này qua năm khác, để cho mái tóc Má sợi trắng còn nhiều hơn sợi đen…
Hôm nay, một mình con trong căn phòng vắng, con nhớ nhà và nghĩ về gia đình mình. Con lấy bức ảnh mà gia đình mình chụp chung ra xem. Năm đứa con vây quanh Má nụ cười tươi tắn, rạng ngời, còn Má, Má ngồi giữa đàn con, nụ cười hiền hậu hạnh phúc, chắc Má vui vì tất cả chị em chúng con ai cũng sung sướng vì được chụp hình…
Con nhớ ngày xưa, nhà mình nghèo lắm, đến bịch muối đi mua thiếu mà người ta cũng không cho, vì sợ, sợ nhà mình không có tiền để trả. Rồi những ngày tháng ăn cơm độn khoai, bo bo hay bật kì thứ gì có thể được. Ngày đó con còn bé quá, con đâu biết gì. Chị em con vẫn có cơm ăn, vẫn cười đùa vui vẻ mà đâu biết được Ba Má phải tủi cực như thế nào. Bây giờ nhìn những người cùng tuổi Ba Má mà họ thảnh thơi, an nhàn thì con càng buồn, con nghĩ đến Má, Má cùng tuổi với họ mà bây giờ vẫn đầu tắt mặt tối với biết bao công việc, hết làm ở công ty, về nhà Má lại còn có bao công việc không tên khác nữa để cáng đáng.
Ý định của con là muốn viết một bài thật hay về Má để gửi lên báo, nếu được đăng con sẽ chạy ù về khoe với Má, lúc Má đọc được bài báo ấy, con sẽ hãnh diện biết bao. Nhưng khả năng của con có hạn, con không đủ tài để viết một bài thật hay về Má, con không thể cùng với mớ ngôn từ lộn xộn này để làm Má tỏa sáng được… Con tệ quá mà, phải không Má.
Má của con không đẹp, không khéo tay lại càng không giỏi nói chuyện nhưng Má hay la tụi con bằng vốn ca dao, tục ngữ của Má. Lúc thằng út làm biếng thì Má la: Tru nhác thì nậy bụi cỏ/ Ngài nhác thì bỏ đất mà đi. Hay có lúc con bé em khóc lóc vì nó không thể học được thì Má chỉ nhẹ nhàng khuyên cần cù bù thông minh con ơi…
Con nhớ ngày đầu tiên học nấu cơm, Má đã đứng bên con chỉ từng li từng tí, lúc nào thì cơm sôi, khi nào thì cơm chín. Con tự tin bảo Má không cần dạy nữa đâu, con có thể nấu một nồi cơm ngon lành cho cả nhà…Thấy con tự tin thế Má cũng yên tâm. Thế mà khi dọn cơm lên, ai cũng phải bịt mũi vì mùi khét. Con đã nấu một nồi cơm đúng theo những gì Má dặn mà…vẫn khét là sao hả Má. Má nhìn nồi cơm rồi chỉ ôn tồn nói: Chồng giận thì vợ bớt lời/ Cơm sôi bớt lửa, đời nào nó khê…Cơm sôi bớt lửa, đúng rồi, vậy mà con không nhớ Má à…
Má lúc nào cũng nghĩ cho người khác, không một lần nào Má nghĩ đến thân mình. Có món nào ngon, Má cũng nhường hết cho chị em con. Đi chợ Má cũng không hề ăn một đồng quà nào vì Má nghĩ tới đàn con ở nhà. Bây giờ là thế kỉ 21 rồi mà đôi lúc con thấy Má như là người của thế kỉ trước. Má không thích giao du nhiều với bạn bè, Má lại chẳng cà phê quán xá nào cả. Cứ xong việc là Má lại về nhà. Có đi đâu xa Má cũng tranh thủ về nhà chứ không bao giờ chịu ở lại qua đêm. Với Má chẳng ở đâu bằng nhà mình. Má đã truyền ý nghĩa thiêng liêng ấy vào con, và bây giờ trong trái tim con, gia đình mình là quan trọng nhất.
Ngày Ngoại mất, Má như người mất hồn. Người chia sẻ với Má từng niềm vui nổi buồn trong cuộc sống đã ra đi mãi mãi. Má hụt hẫng và đau đớn. Má đã khóc, khóc thật nhiều, như để vơi đi lòng mình mà cũng như để tâm sự lần cuối cùng với Ngoại. Má buồn, chị em con cũng không biết làm gì cho Má vui. Tụi con chỉ biết chăm chỉ hơn ngày thường, phụ Má những gì mà tụi con có thể làm được, nhưng con biết chỉ nhường ấy thôi làm sao vơi hết nỗi buồn đau trong lòng Má…
Bây giờ Má đã ngoài năm mươi, đã đi qua hơn nửa cuộc đời. Cái tuổi chưa già nhưng cũng chẳng phải là còn sớm, thế mà Má vẫn chưa có được một giây phút an nhàn… Má vẫn còn đó bề bộn công việc phải làm, phải suy nghĩ… Tất cả lòng Má vẫn hướng về phía tụi con… vì tương lai các con…
Xin tặng Má lòng yêu thương, sự kính trọng của con. Nhờ có Gia Đình mà tụi con mới có được như ngày hôm nay! Con cám ơn Má! Con mong sao Má lúc nào cũng khỏe mạnh, lúc nào cũng la tụi con bằng những câu ca dao của Má…
Với con, gia đình mình là số một, Má à!
Nguyễn A Say